Incontinentie is het onvermogen om het plassen of de ontlasting onder controle te houden, wat resulteert in onvrijwillig verlies van urine (urine-incontinentie) of ontlasting (fecale incontinentie). Dit probleem kan variëren in ernst, variërend van incidentele kleine lekken tot een volledig verlies van controle over de urine- of darmfuncties.
Soorten incontinentie:
- Urine-incontinentie:
- Stressincontinentie: Treedt op tijdens activiteiten die de buikdruk verhogen, zoals hoesten, lachen of sporten. Het is vaak te wijten aan een verzwakking van de bekkenspieren of urethrale sluitspier.
- Aandrangincontinentie: Gekenmerkt door een plotselinge en intense behoefte om te plassen, gevolgd door onvrijwillig urineverlies. Deze vorm wordt vaak in verband gebracht met een overactieve blaas.
- Gemengde incontinentie: Combineert symptomen van stressincontinentie en aandrangincontinentie.
- Overloopincontinentie: Treedt op wanneer de blaas niet volledig wordt geleegd, wat leidt tot continu of frequent urineverlies. Het kan te wijten zijn aan een obstructie of zwakte in de blaasspier.
- Functionele incontinentie: Gekoppeld aan externe of fysieke factoren, zoals mobiliteitsproblemen of omgevingsbarrières, waardoor tijdige toegang tot het toilet wordt voorkomen.
- Fecale incontinentie:
- Urgentie-incontinentie: Manifesteert zich als een onvermogen om de behoefte om te poepen uit te stellen.
- Passieve incontinentie: Treedt op zonder dat er vooraf het gevoel is dat er een stoelgang nodig is.
- Impactie-incontinentie: Gevolg van een opeenhoping van harde ontlasting in het rectum, wat leidt tot een onvrijwillige lekkage van vloeibare ontlasting rond de impactie.
Oorzaken van incontinentie:
- Spierverzwakking: De bekkenbodem-, urethrale of anale sluitspier kunnen verzwakken met de leeftijd, na de bevalling of als gevolg van andere medische aandoeningen.
- Neurologische aandoeningen: Zoals eerder vermeld, kunnen problemen in het centrale of perifere zenuwstelsel de controle over de sluitspier verstoren.
- Operaties: Sommige operaties, waaronder die waarbij de prostaat bij mannen of de baarmoeder bij vrouwen wordt aangetast, kunnen zenuwen of spieren beschadigen die betrokken zijn bij de controle over de blaas of darmen.
- Infecties: urineweginfecties kunnen de blaas irriteren en tijdelijke episodes van incontinentie veroorzaken.
- Psychologische factoren: Stress, angst en bepaalde psychiatrische aandoeningen kunnen ook bijdragen aan incontinentie.
Beheer van incontinentie:
- Aanpassingen in levensstijl: inclusief gewichtsbeheersing, bekkenbodemspieroefeningen (Kegel-oefeningen) en vochtinnamebeheer.
- Medicijnen: Om infecties te behandelen, een overactieve blaas te verminderen of de spiertonus te verbeteren.
- Gedragstherapieën: zoals blaas- of darmrevalidatie en continentietraining.
- Medische hulpmiddelen: zoals pessaria ter ondersteuning van de blaas of zenuwstimulatoren om de spiercontrole te verbeteren.
- Chirurgie: In sommige gevallen om structurele afwijkingen te corrigeren of spieren en sluitspieren te versterken.
Incontinentie kan een aanzienlijke impact hebben op de kwaliteit van leven, maar er zijn veel behandelingsopties beschikbaar om het effectief te helpen beheersen.
