Een pulsoximeter is een niet-invasief medisch apparaat dat zowel de zuurstofverzadiging in het bloed (SpO2) als de hartslag meet. Het wordt vaak gebruikt in ziekenhuizen, klinieken en zelfs thuis om de oxygenatie van patiënten te controleren. Zo werkt het:
1. Werkingsprincipe:
De pulsoximeter is gebaseerd op twee principes: spectrofotometrie (absorptie van licht) en plethysmografie (variatie van het bloedvolume).
- Spectrofotometrie: Het apparaat zendt twee golflengten licht uit, één in het rood (ongeveer 660 nm) en één in het infrarood (ongeveer 940 nm). Deze lichten gaan door het weefsel (meestal een vinger of oorlel) en worden aan de andere kant gedetecteerd door een sensor.
- Plethysmografie: Deze techniek meet veranderingen in het bloedvolume in weefsels, wat helpt bij het bepalen van de hartslag.
2. Meting van zuurstofverzadiging (SpO2):
- Lichtabsorptie: Oxyhemoglobine (zuurstofgebonden hemoglobine) en deoxyhemoglobine (zuurstofvrij hemoglobine) absorberen licht anders. Oxyhemoglobine absorbeert meer infrarood licht, terwijl deoxyhemoglobine meer rood licht absorbeert.
- SpO2-berekening: De oximeter vergelijkt de absorptieniveaus van de twee golflengten om het percentage zuurstofverzadiging in het bloed te bepalen. Dit percentage vertegenwoordigt het aandeel hemoglobine dat aan zuurstof is gebonden in verhouding tot de totale hoeveelheid hemoglobine die in het bloed aanwezig is.
3. Hartslag meting:
- Pulsatiedetectie: Elke hartslag veroorzaakt een lichte toename van het bloedvolume in de haarvaten, waardoor de absorptie van licht door het weefsel verandert. De oximeter detecteert deze periodieke variaties om de hartslag te berekenen.
4. Interpretatie van de resultaten:
- SpO2: Een normaal SpO2-niveau bij een gezond persoon ligt meestal tussen 95% en 100%. Lagere niveaus kunnen duiden op hypoxemie (lage oxygenatie van het bloed).
- Hartslag: Dit ligt normaal gesproken tussen de 60 en 100 slagen per minuut voor een rustende volwassene, maar het kan variëren afhankelijk van leeftijd, fysieke conditie en gezondheidstoestand.
5. Gebruik:
De pulsoximeter is eenvoudig te gebruiken: plaats de sensor gewoon op een vinger of oorlel. Het apparaat werkt continu of op ad-hocbasis om patiënten in verschillende omgevingen te monitoren, waaronder :
- Tijdens operaties: Om ervoor te zorgen dat het zuurstofgehalte stabiel blijft.
- Bij patiënten met een longziekte: zoals COPD of astma.
- Op de intensive care: om ernstig zieke patiënten te monitoren.
- Thuis: om aandoeningen zoals COVID-19 of slaapapneu te monitoren.
6. Beperkingen:
- Onvoldoende perfusie: Lage perifere perfusie kan ervoor zorgen dat de metingen onnauwkeurig zijn.
- Bewegingen: Overmatige bewegingen kunnen de metingen verstoren.
- Pigmentatie en nagellak: ze kunnen de nauwkeurigheid van de resultaten veranderen.
- Carboxyhemoglobine en methemoglobine: deze abnormale vormen van hemoglobine kunnen de SpO2-metingen scheeftrekken.
Samenvattend is een pulsoximeter een cruciaal hulpmiddel voor het snel en continu beoordelen van de oxygenatiestatus van een patiënt, hoewel het gebruik ervan inzicht vereist in de beperkingen ervan en de factoren die de nauwkeurigheid kunnen beïnvloeden.
